เดินจงกรมเพื่ออะไรและเดินถูกต้องปฏิบัติอย่างไร

ถาม : กราบเรียนถาม เดินจงกรมเพื่ออะไร?

ตอบ : เดินจงกรมมันมีอานิสงส์อยู่ห้าอย่าง หนึ่งทำให้การเดินทางไกลอดทนมาก สองทำให้มีความพากเพียรดี สามทำให้มีโรคน้อย สี่ทำให้ย่อยอาหารได้ดี ห้าทำให้สมาธิตั้งมั่นอยู่ได้นาน
           พอเดินจงกรมจนเหนื่อยแล้วมานั่งสมาธิ มันจะเกิดขึ้นได้เร็วตั้งอยู่ได้นาน เพราะสมาธิมันมาจากการเดิน แล้วเดินทางไกลอดทนมาก คือ เดินทางอดทน ไม่เหนื่อย มีความพากเพียร ถ้าความพากเพียรไม่พอ มันก็จะไม่เดินแล้ว มันก็จะนั่งรถ หรือจะไปนอน ความพากเพียรตัวนี้ มันเป็นความตื่น สองทำให้มีความพากเพียรดี สามทำให้มีโรคน้อย
           ทุกวันนี้คนไม่ค่อยเดินกันจึงมีโรคมากอาตมาเดินจงกรมหรือเดินบิณฑบาต เดินรักษาโรค เดินรักษาตัวเอง พระพุทธเจ้าก็บอกไว้แล้วว่า ทำให้มีโรคน้อย หัดเดินเอาไว้ ญาติโยม ทำให้ย่อยอาหารได้ดี อาหารที่เราบริโภคเข้าไป ถ้ามันไม่ย่อย มันจะเป็นอย่างไร? มันก็อืด ถ้าท้องมันอืดแล้ว มันก็ต้องไปหายาระบาย ทีนี้ถ้าเราเดินจงกรมได้ อาหารมันย่อยได้ดีขึ้น ก็เลี้ยงร่างกายเรา ทำให้ร่างกายเราสมบูรณ์ สุดท้ายก็คือสมาธิมันตั้งมั่นอยู่ได้นาน

ถาม : การเดินจงกรมที่ถูกต้อง ปฏิบัติอย่างไร?

ตอบ : การเดินที่ถูกต้อง เดินอย่างไรก็ได้ ขอให้มีสติจดจ่ออยู่กับการเดิน ถ้าเป็นลักษณะของครูบาอาจารย์สายยุบหนอพองหนอ ท่านก็ให้กำหนดลงไปที่เท้า ตอนเท้ายก ส้นยก ก้าวไป วางลงอย่างนี้ ท่านก็จะบอกให้มีสติอยู่ตลอด แต่สายเรา พุทโธ พุทโธก็ถูก ยุบหนอพองหนอก็ถูก แบบไหนก็ถูก ถ้ามีสติอยู่กับการเดิน แต่ถ้าเดินจงกรม ขามันเดินไปอยู่ ขามันเดิน มันยก มันเหยียบไปอยู่ แต่จิตมันไปอยู่โน่น ไปอยู่ที่บ้านโน่น ถ้าเป็นอาตมามาอยู่ที่กรุงเทพฯ จิตไปอยู่โน่น ที่วัดโน่น ไปดูก่อสร้างอยู่โน่นเป็นการเดินจงกรมที่ไม่ถูก
มันมีหนึ่งเดินจงกรมเพื่อทำความสงบ สองเดินจงกรมเพื่อพิจารณาธรรม "พิจารณาธรรม" นี่ก็คือ พิจารณาเรื่องราวที่มันเกิดขึ้นว่า อันนี้ๆๆมันเป็นอย่างนี้ ๆ ๆ เดินไปแล้วก็เดินกลับ เดินไปก็เดินกลับอย่างนี้แหละ คือการเดินจงกรมที่ถูกต้อง ก็คือให้มีสติอยู่กับการเดิน อันนี้ถือว่าเป็นใช้ได้ ถือว่าถูกต้อง

พระอธิการสัมพันธ์ สุภทฺโท
วัดป่าหนองไฮ จ.อุบลราชธานี
สาขาสำรวจวัดหนองป่าพงที่ 20
ตอบตามธรรม เล่ม 3